ललितपुरको पुल्चोकस्थित लालीगुराँस बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लिमिटेडले चितवनको खैरहनी नगरपालिका–१२ मा सञ्चालन गरेको गाई फार्मको जिम्मा अब एसएन एग्रिबिजनेसलाई दिइएको छ। भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालय अन्तर्गत समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन समितिले फार्ममा देखिएको अव्यवस्थाका कारण यस्तो निर्णय गरेको हो।
गाईको बिजोकपछि हस्तान्तरण
सहकारीले सञ्चालन गरेको लालीगुराँस डेरी फार्म एन्ड रिसर्च सेन्टरमा महीनौँदेखि घाँस, दानापानीको अभावमा १० वटा गाई बाँधेकै ठाउँमा मरेका थिए। फार्ममा रहेका ४१५ गाईमध्ये ११९ वटा गाई बाँझो र अनुत्पादक भएको भेटिएको छ। सहकारीले बचतकर्ताको रकम ठगी, अपचलन, र दुरुपयोग गरेपछि गाईहरूको बिजोक भएको समितिले जनाएको छ।
एक करोड २५ लाख मूल्याङ्कन
सदस्यसचिव केशवप्रसाद पौडेलका अनुसार फार्ममा रहेका २६४ गाई र १६ वटा बाच्छाबाच्छीको मूल्य एक करोड २५ लाख ३५ हजार पाँच रुपियाँ तोकिएको छ। यो रकम लालीगुराँस सहकारीको खातामा जम्मा गर्ने सम्झौतामा उल्लेख छ। साथै, फार्ममा रहेका १७ बिघा जमिन, उपकरण, र संरचनाको प्रयोगबापत मासिक सात लाख रुपियाँ भाडा बुझाउनुपर्नेछ।
संरचना र गाईको रेखदेखको दायित्व
सम्झौताअनुसार, गाई फार्मका संरचना, उपकरण, कम्प्युटर मेसिन, र अन्य भौतिक सामग्रीको मर्मतसम्भार र रेखदेखको सम्पूर्ण दायित्व एसएन एग्रिबिजनेसले निर्वाह गर्नेछ।
सहकारीमा ठूलो आर्थिक अनियमितता
लालीगुराँस सहकारीले चार हजार ५२८ बचतकर्ताको सात अर्ब १७ करोड दुई लाख ७५ हजार ९८४ रुपियाँ अपचलन र ठगी गरेको उजुरी परेको छ। सरकारले २०८० फागुन २९ गते उक्त सहकारीलाई समस्याग्रस्त घोषणा गरेको थियो। सहकारीका अध्यक्ष अमरदास श्रेष्ठसहित सञ्चालकहरू असार दोस्रो साता पक्राउ परेका थिए, तर हाल उनीहरू रिहा भइसकेका छन्।
सरकारले हस्तक्षेप गर्यो
गाई फार्ममा देखिएको अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै समितिले तत्काल व्यवस्थापनका लागि कदम चालेको हो। सहकारीको अनियमितताले बचतकर्ताहरूलाई ठूलो आर्थिक क्षति पुर्याएको छ भने गाईहरूको अवस्थाले पशु कल्याणमा पनि गम्भीर प्रश्न उठाएको छ।
